EğitimAL

IB (International Baccalaureate) Programı Nedir?
Eğitim Rehberi


ULUSLARARASI BAKALORYA (IB) NEDİR?

Uluslararası Bakalorya Organizasyonu; ilk kez, İsviçre´nin Cenevre kentinde, 1968´de, ticari olmayan bir kurum olarak kuruldu. O günden bu yana tüm dünyada kabul edilen en yetkin, en akılcı, en işlevsel eğitim programıdır. Kuruluş amacı; lise ya da üniversite eğitimini kendi ülkesi dışında başka bir ülkede sürdüren öğrencilerin okudukları müfredat programının ortak ve evrensel bir çerçeve dahilinde yürütülmesidir.

Uluslararası Bakalorya (IB) Programı 16-19 yaş arası öğrenciler için hazırlanmış, geniş kapsamlı, üniversite öncesi iki yıllık bir programdır. Bu programı seçen yüksek motivasyonlu lise öğrencileri bitirme sınavları sonunda uluslararası geçerliliği olan IB Diploması´nı alırlar. Türkiye´de üniversiteye giriş öncesi akademik alanlaşma dikkate alınarak IB programı MEB gerekliliklerine uygun bir biçimde hazırlanmıştır.

Liselerin 10.sınıfında öğrenciler bu diplomaya hazırlık yılını okumaktadırlar. Bu yıla Pre-IB yılı denir. Meslek seçimlerine göre belirleyecekleri dersler yönünde IB programı için alıştırma yılıdır.

AMAÇLAR VE DERS PROGRAMI

Öğrencilerin IB programının içeriği ve önemi konusunda gerekli bilgiyi kazanmalarını; Zamanlarını en verimli biçimde kullanarak kendilerine en uygun çalışma yöntem ve tekniklerini geliştirmelerine yardımcı olmayı; Araştırma yapma becerilerini geliştirmeyi; Yazma yeteneklerini geliştirmelerine yardımcı olmayı ve böylece etkili, akıcı bir dille düzyazı, makale ve deneme türünde yazılar yazabilir, sözlü yorumlar sunabilir düzeye gelmelerini; Bağımsız ve eleştirel düşünme becerilerini geliştirmeyi; Bireysel gelişimlerine, okullarına, toplumlarına ve çevreye duydukları sorumluluk bilincini geliştirmelerine yardımcı olmayı amaçlamaktadır.

DERS PROGRAMI

Diploma adayı, altı grubun her birinden, sunulan seçenekler dahilinde bir ders seçmek zorundadır. Türkiye´de, Anadil ve Sosyal Bilimler dersleri Türkçe, diğer dersler ise İngilizce olarak uygulanır.

  1. Grup : Dil A1 - Öğrencinin en başarılı olduğu dilde, genellikle de anadilinde olmak üzere edebiyat çalışmaları yapılır.
  2. Grup: Dil A2 - İkinci bir dilde çok yetkin öğrencilerle işlenen dil ve edebiyat dersi.
  3. Grup: Bireyler ve Toplumlar -İşletme ve Yönetim, Ekonomi, ITGS, Felsefe ve Psikoloji.
  4. Grup: Doğa Bilimleri - Biyoloji, Kimya, Fizik.
  5. Grup: Matematik - Matematik (İleri Düzey), Matematiksel Yöntemler (Standart Düzey).
  6. Grup: Seçmeliler - Öğrenciler ilk beş gruptan herhangi bir dersi seçebilecekleri gibi, okul müfredat programına göre özel onay almış bir ders de seçebilirler.

ALTI DERS GRUBU DIŞINDAKİ ZORUNLULUKLAR

  1. BİTİRME TEZİ (EXTENDED ESSAY/EE)

IB Diploma Programı´nın önemli bir parçası olan Bitirme Tezi, öğrencinin seçtiği altı dersten birine ait bir konunun; program dahilinde ilgi duyduğu bir konu üzerinde yoğunlaşarak ve okuldan bir danışman öğretmen gözetiminde hazırladığı en az 4000 sözcükten oluşan bir kompozisyondur. Bu rakam, dipnotları ve kaynakçayı içermemektedir.

  1. BİLGİ KURAMI (THEORY OF KNOWLEDGE/TOK)

Bilgi Kuramı dersinde bilginin çeşitli biçimlerinin kökeni ve geçerliği incelenir. Öğrenci bu derste bilginin keşfi ve yaratılışına ilişkin kişisel bir bakış açısı geliştirmeyi öğrenir. Bu ders, IB Diploma Programı´na özgü bir derstir ve iki yıllık müfredat programına yayılacak şekilde en az 100 saat çalışılmalıdır.

  1. YARATICILIK, ETKİNLİK, HİZMET (CREATIVITY, ACTION, SERVICE/CAS)

IB felsefesinin temelinde, "bireyin bir bütün olarak eğitimi" görüşü var olduğu için, her diploma adayı öğrenci, CAS çalışmasında yer almak ve iki yıl içinde 150 saatini bu çalışmaya ayırmak zorundadır. TOK, CAS ve EE alanlarında gerekli çalışmanın yapılmaması durumunda, öğrenci diploma almaya hak kazanamaz.

ÜNİVERSİTEYE GEÇİŞ

IB diplomasına sahip olan öğrenciler yurtdışında bu diploma ile kabul veren üniversiteler için minimum şartı yerine getirmiş olurlar. Ancak her üniversitenin ve bölümün farklı not ortalaması gereksinimleri bulunduğu için üniversitelerin direkt 1.sınıfına girebilmeleri için minimum 32 puanı kazanmış olmaları gerekmektedir. Bu not ortalaması okuldan okula ve bölümden bölüme göre değişiklik göstermektedir. Dünya sıralamasında ilk 50’lerde olan üniversiteler IB notu olarak minimum 38 istemektedir.

SIKÇA SORULAN SORULAR

1- Öğrenciler Neden IB Programını seçmeliler?

Bu program sağladığı eğitimle konuların genişlemesine ve derinlemesine incelenerek, bilginin doğasıyla karşılaştırıp disiplinler arası bir alan yaratır. IB diploma programı öğrencilerini kendi dil ve kültürlerinden bir temel oluşturarak uluslararası bakış açısına teşvik eder. Öğrenmeye olumlu bir davranış geliştirdiği gibi üniversite eğitimine hazırlar. Özenli bir dış değerlendirme ile uluslararası standartlarla dünya üniversitelerine nitelikli bir yapı oluşturur ve isim kazandırır. Öğrencinin tüm gelişiminin -fiziksel, zihinsel, duygusal ve ahlaki açıdan- üzerinde durur.

 2- IB Diplomasının avantajları nelerdir?

IB öğrencileri uluslararası geçerliliği olan bir diploma ile mezun olurlar. IB diploması, dünya çapında pek çok üniversiteye giriş koşulu olarak kabul edilmektedir. Bu nedenle, IB mezunları ABD, İngiltere, Kanada, Avustralya, Yeni Zelanda ve çeşitli Avrupa ülkelerindeki üniversitelere girerken birçok ayrıcalık kazanmaktadırlar. Ayrıca Türkiye'de birçok vakıf üniversitesi farklı oranlarda IB öğrencilerine burs olanakları sunmaktadır. Yurtdışında IB öğrencisi olarak lise okumanız da mümkündür. Detaylı bilgi için Kanada'da Lise Eğitimi Hakkında A'dan Z'ye Rehber yazımıza göz atabilirsiniz.

 3- Üniversiteye geçişte kaç IB Puanı gerekmektedir?

IB Puan gerekliliği üniversiteden üniversiteye değişiklik göstermekte olup 32-40 arasında bir skor gerekmektedir. İlaveten yalnızca total skoru tutturmanın yanı sıra belli bölümler ve okullar için High Level ve Standard Level dersler için de belirli koşullar aranmaktadır.

Örneğin; King’s College London Üniversitesi, İşletme programı için şu koşullar aranmaktadır:

35 Total Skor ve minimum 766 high level alınan derslerden alınması gerekiyor ve ayrıca en az bir dersin sosyal bilimler derslerinden olması gerekmektedir. Örneğin İngiltere’nin en iyi Mühendislik okullarından Imperial College London Mühendislik bölümü için ise şu koşullar aranmaktadır:

38 Total Skor ve minimum 66 high level Fizik ve Matematik derslerinin alınması gerekiyor.

4- IB Diploma programında not sistemi nasıldır?

Diploma Programındaki dersler yedili skala üzerinden notlanır.

7 =Mükemmel
6 =Çok İyi
5 =İyi
4 =Yeterli
3 =Orta
2 =Yetersiz
1 =Çok Yetersiz

IB Diploması almak için diploma puanının en az 24 olması gerekmektedir. Öğrencinin Bilgi Kuramı ve Tez çalışmaları için ödül olarak en fazla +3 puan verilebilir. En yüksek diploma notu 45'tir.

5- Türkiye’de hangi okullar IB Diploma Programı sunmaktadır?

Türkiye’de birçok özel lise IB Diploması vermektedir. Şu anda 39 tane özel lise IB eğitimi vermektedir. Bunların arasında KOÇ Lisesi, TED Kolejleri, Doğa Kolejleri, Ahmet Ulusoy Lisesi, Özel Bilkent Lisesi, Özel Eyüpoğlu Lisesi, Tarsus Amerikan Koleji, İzmir Amerikan Koleji, Enka Okulları, Özel Yüce Okulları, Üsküdar Amerikan Koleji, Özel Arı Okulları bulunmaktadır.

6- Türkiye'deki üniversitelere giriş politikalarında IB diplomasının yeri nedir?

IB diploması ile MEB lise diplomasının denkliği henüz tanınmamıştır; dolayısıyla Türkiye'deki bütün IB okulları bu programı ek bir program olarak okutmaktadırlar. Hem lise hem de IB diplomasına sahip olan öğrenciler, ÖSYM tarafından yapılan üniversite giriş sınavlarını almak durumundadır. Türkiye'deki üniversite giriş sınavlarında, lise diploması sonuçları dikkate alınmaktadır. Bununla birlikte, IB diplomasına sahip olan öğrenciler üniversiteye girdikten sonra burslar alabilmekte, IB boyunca aldıkları derslerden muaf tutulabilmektedirler. IB diploma sahibi olan öğrencilerin, üniversite giriş sınavlarına girmeksizin üniversitelere kabulü konusunda ilgili kurumlarla yapılan görüşmeler olumlu bir şekilde devam etmektedir.

Türkiye'deki bazı özel üniversiteler (Sabancı Üniversitesi, Doğuş Üniversitesi, Bilgi Üniversitesi, Bahçeşehir Üniversitesi, Koç Üniversitesi, Başkent Üniversitesi) IB Diploma notu başarısına göre farklı oranlarda burs vermektedirler. Ayrıca Bilkent Üniversitesi, IB Diplomasına sahip olan öğrencilere ÖSS baraj puanına sahip olan öğrencileri üniversiteye kabul etmekte ve istediği bölümü okuma hakkını tanımaktadır.

7- IB diploma programı sadece yurt dışında okumak isteyen öğrenciler için midir?

Hayır. Program sadece yurt dışında okumak isteyen öğrenciler tarafından tercih edilmemektedir. Birçok IB öğrencisi programın sağladığı yararların farkında oldukları için programı tercih etmekte ve Türkiye'deki başarılı ve prestijli üniversiteleri kazanmaktadırlar. Ayrıca IB öğrencilerinin üniversitedeki akademik başarı düzeylerinin çok yüksek olduğu bir çok araştırma tarafından tespit edilmiştir.

8- IB sınavını geçemeyen öğrencinin IB diplomasını almak için bir şansı daha var mıdır?

Mayıs sınavını geçemeyen öğrenciler istedikleri takdirde Kasım ayında sınava tekrar girebilir.

9- IB öğrencilerin değerlendirilme koşulları nasıldır?

IB programında değerlendirme iç ve dış değerlendirme olmak üzere ikiye ayrılır. İç değerlendirme her bir IB dersi için okuldaki IB öğretmeni tarafından yapılan değerlendirmedir. Yapılan iç değerlendirme sonuçları IBO' ya gönderilir ve IBO tarafından denetlenir. Bu iç değerlendirmeler genellikle değerlendirmenin %20-40'lık kısmını oluşturmaktadır. Dış değerlendirmeden kastedilen ise, 12. sınıfın mayıs ayında IBO tarafından gönderilen sınavlardır. Bu sınavlar her bir dersin aynı gün ve saatlerde bütün IBDP okullarıyla aynı anda ve aynı biçimde yapılan ortak sınavlarıdır. Bu dış değerlendirmelerde sınav soruları ve cevap kağıtları, standartlığın sağlanması için IBO tarafından gönderilmektedir. Sınav sonrasında cevap kağıtları titizlikle IBO'ya postalanır ve IBO tarafından sınavlar değerlendirir ve sınav sonuçları IB koordinatörlüğüne gönderilir. IBDP'nin bitirme koşullarından olan Bitirme Tezi, Bilgi Kuramı dersi,Yaratıcılık-Hareket- Hizmet aktiviteleri için herhangi bir yazılı sınav bulunmamaktadır. Bu üç temel etkinliğin IBO tarafından çok kesin ve net olarak belirlenmiş başarma kriterleri vardır.

Yukarı